TEST BABINSKI
Giải phẫu
Test Phản xạ babinski đánh giá về sự toàn vẹn của bó vỏ gai.
Bó vỏ gai bắt nguồn từ vỏ não đi qua thân não và tủy sống, các sợi từ synape bó
vỏ gai cùng với neuron vận động anpha ở tủy sống trực tiếp tham gia vào chức
năng vận động. Bó vỏ gai được xem như neuron vận động trên (UMN), và neuron vận
động anpha được xem như neuron vận động dưới (LMN), 60 phần trăm các sợi của bó
vỏ gai bắt nguồn từ vỏ não vận động nguyên phát, vùng tiền vận động và các vùng
vận động phụ, còn lại các sợi của bó vỏ gai bắt nguồn từ vùng cảm giác nguyên
phát, vỏ não thùy đỉnh và các thùy đảo, tổn thương bất kì nơi nào trên bó vỏ
gai có thể dẫn đến dấu hiệu babinski.
Kích thích bờ ngoài gan bàn chân ( khoanh da S1) bình thường
sẽ dẫn đến phản xạ gập lòng của các ngón chân( do kích thích khoanh cơ S1).đáp ứng
này do các đầu mút nhận cảm ở khoanh da S1 sẽ phát hiện sự kích thích. Các đầu
mút nhận cảm này sẽ đưa tín hiệu đi lên thần kinh chày và thần kinh ngồi đến
vùng S1 của tủy sống và synapse sừng trước
của tủy sống. đáp ứng vận động sẽ dẫn đến
gập lòng qua trung gian rễ S1 và thần kinh chày, các ngón chân sẽ gập xuống và
hướng vào trong, đôi khi không có sự đáp ứng với kích thích, người ta gọi là
đáp ứng trung tính, đáp ứng loại này không loại trừ bệnh lý
Khi có sự tổn thương bó vỏ gai, thì các đầu mút nhận cảm sẽ truyền
tín hiệu đến các khoanh tủy xa hơn S1,
điều này dẫn đến tế bào sừng trước của
L5/L4 bị kích thích, và sẽ co các cơ duỗi ( cơ duỗi ngón cái dài, cơ duỗi các
ngón dài ) thông qua dây thần kinh mác sâu
Dấu hiệu babinski xảy ra khi kích thích bờ ngoài gan bàn
chân dẫn đến duỗi ( gấp về phía mu và chuyển động hướng lên) của ngón cái. Ngoài ra ,
các ngón chân khác cũng xòe ra như nan quạt ( do duỗi cơ gấp các ngón dài) . Điều
này là do dẫn truyền cảm giác lan vượt
quá khoanh tủy S1 đến L4 và L5 . Nếu bó bỏ gai còn nguyên vẹn thì sẽ ngăn sự
dẫn truyền như vậy.
ở trẻ em, Do bó vỏ gai chưa được myelin hóa đầy đủ, sẽ xuất
hiện dấu babinski nhưng sẽ mất đi khi trẻ được > 2 tuổi. Babinski có thể xuất
hiện khi bệnh nhân đang ngủ.
Chỉ định
Phản xạ Babinski
được thực hiện thường quy trong thăm khám lâm sàng thần kinh và được sử dụng để
xác định sự toàn vẹn của bó vỏ gai. Sự có mặt của phản xạ babinski hướng đến tổn
thương bó vỏ gai, bởi vì các sợi của bó vỏ gai chạy từ vỏ não đến thân não và đến
tủy sống, tổn thương hệ thần kinh truyng ương sẽ ảnh hưởng đến sự toàn vẹn của
bó vỏ gai, do đó, sự có hay không của phản xạ babinski có thể cung cấp những
thông tin hữu ích cho sự có hay không của bệnh lý ảnh hưởng đến hệ thần kinh
trung ương. Phản xạ Babinski đặc biệt quan trọng trong trường hợp tiếp cận bệnh
nhân nghi ngờ tổn thương tủy sống hoặc sốc tủy, và đó có thể là dấu hiệu sớm của
một tình huống cấp cứu.
Chống chỉ định
Chỉ chống chỉ định
thực hiện phản xạ Babinski khi bị tổn thương ở vùng da cần đánh giá ( ví dụ như
nhiễm trùng ). Trong những tình huống này có thể thực hiện các test khác để
đánh giá tổn thương bó vỏ gai
Trang thiết bị
Để khám phản xạ
Babinski chỉ cần một dụng cụ có đầu tù, không gây đau, và tổn thương, các dụng
cụ sắc không nên dùng, có thể sử dụng đầu tù của búa phản xạ , que đè lưỡi, hoặc
cạnh của chìa khóa
Để khám phản xạ
babinski, tiến hành đưa dụng cụ vào bờ ngoài của gan bàn chân từ gót chân cho đến
các ngón chân , và đi qua vùng đệm bàn chân để đến nền của ngón cái
Có nhiều biến thể của
dấu hiệu babinski. Bao gồm Chaddock ( kích thích dưới mắt cá ngoài ) Gordon (
bóp bắp chân), Oppenheim ( miết dọc phần trong của xương chày)và Throcmorton (
gõ vào khớp bàn ngón của ngón cái)
Ý nghĩa lâm sàng
Người khám quan sát động tác duỗi của ngón cái và tỏa ra
hình nan quạt ở các ngón chân khác. Khi có nó , thì Babinski dương tính. Nếu
bàn chân hơi gập xuống thì không có phản xạ babinski. nếu không có chuyển động
thì coi như đây là đáp ứng trung tính và không có ý nghĩa lâm sàng
Sự có mặt của phản xạ babinski là dấu hiệu đầu tiên của tổn
thương tủy sống sau chấn thương,
đối với bệnh nhân hôn mê, ngoài gấp mu ngón cái ( duỗi ngón
cái) và các ngón chân tỏa hình nan quạt
( gấp mu các ngón hay duỗi các ngón) ,ta
còn có thể thấy hiện tượng gấp gối, đáp ứng “3 gấp” tức là có sự rối loạn chức năng sâu của bó vỏ
gai, với sự lan tỏa đến khoanh cơ L3 và
L2
Nhận xét
Đăng nhận xét